Alçı Taşı Formülü Alçı Taşı Kimyasal Formülü

Alçı Taşı Formülü

Alçı taşı, doğal olarak oluşan ve kalsiyum sülfat bileşimi içeren bir mineraldir. Bileşiminde iki molekül kristal suyu bulunan alçı taşına "jips" denir.

Alçı Taşının Kimyasal Formülü

Alçı taşının kimyasal formülü (CaSO₄·2H₂O) şeklindedir. Sedimenter kayalar arasında ilk çökelmiş mineral olma özelliği taşır. Su ile karışık bir maden tuzu olup, hafif sulu ve esnek bir yapıdadır. İğnemsi, lifsi, masif, tanesel, kısa-uzun prizmatik, ince-kalın levhamsı kristalli çeşitleri mevcuttur. Yüzeyinde kırlangıç ve kelebek şeklinde ikizlenme görüntüleri bulunur. Renkleri güzel olmasına rağmen, sağlam olmayan ve elde sabun hissi veren bir mineraldir.

Alçı Taşının Bulunduğu Yerler

Alçı billurlarına, alçılı dağların boşluklarında veya kil ve marn içinde rastlanır. Türkiye'de Yukarı Kızılırmak bölgesinde büyük kayalar halinde bulunur. Ayrıca Burdur, Kütahya, Ankara, Bandırma ve İstanbul çevresinde de mevcuttur.

Alçı Taşının İşlenmesi

Alçı taşı işlenerek iki farklı şekilde kullanılabilir:

Birinci yöntemde, alçı taşı kırılır, değirmende ufalanır ve 120 derece sıcaklıkta tuğla fırınlarında içindeki suyun bir kısmı alındıktan sonra tekrar değirmende toz haline getirilir. Bu toz, kalıp, tavan süsleri ve model yapımında su ile karıştırılarak kullanılır. Yarım saat içinde donması gerçekleşir.
İkinci yöntemde ise, alçı taşı değirmende toz haline getirildikten sonra 450 derece sıcaklıkta ısıtılır ve içindeki tüm su alınır. Bu tip alçı taşı su ile karıştırıldığında bir iki hafta içinde donar ve çok dayanıklı bir kütle oluşturur.

Alçı Taşının Kullanım Alanları

Alçı taşı çeşitli alanlarda kullanılır:

Nikel izabesinde eritmeyi kolaylaştırır.
Bira sanayisinde mayalandırma için kullanılır.
Tıpta ve dişçilikte tercih edilir.
Ham jips, çimento sanayisinde prizlenmeyi geciktirir.
Prefabrik inşaat ve mamul alçı inşaat malzemelerinin başlıca girdisidir.
Son yıllarda, inşaatta sıcak ve soğuk yalıtım maddesi, ses izolatörü ve rutubet düzenleyici olarak kullanılmaktadır.

Ekstra Bilgiler

Alçı taşı, geçen yüzyılın ortalarından beri kimyasal gübre olarak kullanılmaktadır. Ayrıca, çimento yapımında ve amonyum sülfatın elde edilmesinde de önemli bir bileşendir.