Başa Baş Noktası Formülü
İşletme yönetimi, üretim kapasitesini belirlerken, içinde bulunulan piyasa şartlarını gözetmekle beraber satış imkânlarına göre hareket etmelidir. Kapasitesine göre piyasadan dönüş alabileceği kadar üretmek yoluna girer. Bu halde, üretim kapasitesinin belirlenmesinin başlangıcı satış tahminlerinin yapılmasıdır. Sonrasında ise satış tahminlerinin işletmeye getirisinin ne olacağı tahmini ve analizi yapılır. Eğer bu bağlamda işletme istenilen kar marjına ulaşıyorsa üretim miktarlarının ve satışının sağlanması konusunda çalışmalara başlanır.
İşletme yönetimi bütün bu konulara karar verirken, oldukça derin anlamda hacim-kar-maliyet konularını kapsamlı inceler. İşletme yönetimi karar verirken, işletmenin hangi üretim-satış düzeyinde kara ulaşacağını yani Başa Baş Noktası'nı maliyetlerin değişken ve sabit kısımlarını, satışların katkı payını ve oranını bulmak zorundadır.
Başa Baş Noktası Nedir?
Başa Baş Noktası, işletmenin kara geçtiği noktayı belirtir. Bu noktada kar sıfır olup, nokta geçildiği takdirde kara ulaşılması mümkündür. Başa baş noktası hem tutar hem miktar olarak hesaplanabilir; üretilen mamullerin birim satış fiyatları, satılan miktarı, işletmenin toplam sabit maliyetleri ve birim değişken maliyetlerinin bilinmesi gerekir.
Önemli Notlar - Sabit maliyet; toplamda sabit birimde değişkendir.
- Değişken maliyet; toplamda değişken birimde sabittir.
Başa Baş Noktası Hesaplaması
Toplam gelirlerle toplam giderlerin birbirine eşit olduğu nokta Başa Baş Noktası'dır. Buna göre;
- KAR = SATIŞLAR - GİDERLER
- KAR = SATIŞLAR (DEĞİŞKEN GİDERLER + SABİT GİDERLER)
- KAR = MİKTAR * (BİRİM FİYAT - BİRİM DEĞİŞKEN GİDER) - SABİT GİDERLER
Başa Baş Satış Miktarı Formülleri
Başa Baş Satış Miktarı = Toplam Sabit Maliyet / Katkı Payı
Başa Baş Satış Miktarı = Sabit Giderler / (Birim Fiyat - Birim Değişken Gider)
Başa Baş Noktası = Sabit Giderler / Katkı Payı
Başa Baş Noktası ve Satış Tutarı
Başa baş noktasındaki birim satış fiyatı ile üretim miktarı çarpıldığı zaman başa baş noktası miktar yerine satış tutarı olarak hesaplanır.
Ekstra Bilgiler
Başa baş noktası analizi, işletmenin finansal sağlığını ve sürdürülebilirliğini değerlendirmek için kritik bir araçtır. Bu analiz, işletmenin hangi noktada kara geçeceğini belirleyerek, maliyet yapısını ve fiyatlandırma stratejilerini optimize etmesine yardımcı olur. Ayrıca, başa baş noktasının altında kalan satış seviyeleri, işletmenin zarar edeceği anlamına gelir ve bu durum işletme stratejilerinin gözden geçirilmesini gerektirir.
Başa baş noktasının hesaplanması, sadece üretim ve satış miktarlarını değil, aynı zamanda maliyet yapısını ve fiyatlandırma stratejilerini de dikkate almayı gerektirir. Bu nedenle, işletmelerin başa baş noktasını düzenli olarak gözden geçirmesi ve piyasa koşullarına göre güncellemesi önemlidir.
|
