| Kezzap, halk arasında yaygın olarak bilinen adıyla nitrik asit, kimyada HNO3 formülü ile gösterilen güçlü bir asittir. Nitrik asit, bir azot (N), bir hidrojen (H) ve üç oksijen (O) atomundan oluşur. Konsantrasyon oranı arttıkça daha tehlikeli hale gelen bu kimyasal, birçok endüstriyel uygulamada kullanılır. Nitrik asit, gliserin ile reaksiyona girdiğinde nitrogliserin üretir ve bu nedenle patlayıcı madde üretiminde yaygın olarak kullanılır. Dinamit ve TNT gibi patlayıcıların yanı sıra plastik ve gübre yapımında da önemli bir rol oynar.
Kezzapın Kullanım Alanları
Nitrik asit, geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir. İşte bazı önemli kullanım alanları:- Patlayıcı madde üretimi: Nitrik asit, dinamit ve TNT gibi patlayıcıların üretiminde kullanılır.
- Gübre üretimi: Tarımda yaygın olarak kullanılan amonyum nitrat gübresinin üretiminde nitrik asit kullanılır.
- Metal yüzey işlemleri: Paslanmaz çelik ve diğer metallerin temizlenmesi ve parlatılması için kullanılır.
- Plastik üretimi: Polimerlerin ve plastik malzemelerin üretiminde önemli bir bileşendir.
- Laboratuvar kimyası: Kimyasal analizlerde ve sentezlerde yaygın olarak kullanılır.
Kezzapın Zararları
Nitrik asit, son derece tehlikeli bir kimyasaldır ve insan vücuduna temas ettiğinde ciddi yaralanmalara neden olabilir. Deri ile temas ettiğinde, deride derin ve tedavi edilmesi zor yanıklar oluşturur. Bu yanıklar, temas ettiği bölgenin çevresinde genişleyerek derinlemesine yaralar bırakabilir. Ülkemizde, zaman zaman nitrik asidin kötü niyetli kişiler tarafından bir silah gibi kullanıldığına dair haberler çıkmaktadır. Bu tür olaylarda, kurbanların yüzlerine kezzap atılması sonucu ciddi ve onarılması güç tahribatlar meydana gelmektedir. Örneğin, eski ses sanatçılarından Bergen, yüzüne kezzap atılması sonucu yüzünün bir bölümünü ve sağ gözünü kaybetmiştir.
Kezzap Yanıklarının Tedavisi
Nitrik asidin neden olduğu yanıklar, ömür boyu kalıcı izler bırakabilir. Günümüzde, plastik cerrahi ile uzun süren tedavi seansları ve cerrahi operasyonlar yardımıyla bu yaraların bir kısmı tedavi edilebilmektedir. Ancak bu iyileşme, nitrik asidin oluşturduğu tüm yaralarda mümkün olmayabilir. Kezzap atılan bölgenin düzeltilmesi amacıyla yapılan ameliyatlar, vücudun farklı bölgelerinden alınan yağ dokusunun kezzaplı bölgeye enjekte edilmesiyle gerçekleştirilir. Bu şekilde yapılan operasyonlarda nispeten bir düzelme sağlanabilir.
Kezzapın Güvenli Kullanımı
Nitrik asit ile çalışırken dikkat edilmesi gereken bazı güvenlik önlemleri vardır:- Koruyucu giysiler: Eldiven, gözlük ve laboratuvar önlüğü gibi koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.
- İyi havalandırma: Çalışma alanı iyi havalandırılmalıdır.
- Acil durum ekipmanları: Yanıklar için acil durum duşları ve göz yıkama istasyonları bulunmalıdır.
- Kimyasal depolama: Nitrik asit, uygun kaplarda ve güvenli bir şekilde depolanmalıdır.
Sonuç
Nitrik asit, endüstriyel ve laboratuvar uygulamalarında yaygın olarak kullanılan güçlü bir kimyasaldır. Ancak, tehlikeli doğası nedeniyle dikkatli kullanılmalı ve gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır. Kezzapın zararları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmak, bu kimyasalın güvenli bir şekilde kullanılmasına yardımcı olacaktır. |
