Oksalat formülü, kimya alanında C₂O₄²⁻ olarak bilinir. Oksalat, oksalik asidin tuzları ve esterleri olan bileşiklere verilen isimdir. Oksalat asidinin kalsiyum ile birleşmesi sonucunda kalsiyum oksalat tuzları meydana gelir. Vücutta yer alan oksalat tuzları idrar ile vücuttan dışarı atılır. Ancak, idrar yolunda taş oluşumuna sebebiyet verdiği de belirtilmektedir.
Oksalat ve C Vitamini İlişkisi
Oksalat formülü, vücutta C vitamini metabolitlerinin içerisinde yer aldığı için, oksalat düzeyinde vücuda fazla miktarda C vitamini girmesi sebebiyle çoğalma gösterir. Bu sebepten dolayı, C vitaminin fazla alınması oksalat formülünde sakınca gösterir. Özellikle yeşil yapraklı sebzelerde bulunan C vitamininin yanı sıra, fındık, kakao, fıstık, çikolata gibi ürünlerde de bolca bulunduğu belirtilmektedir. Oksalat düzeyi yüksek olan kişilerin bu besinlere dikkat etmesi son derece önemlidir.
Oksalat ve Böbrek Taşları
Oksalat formülü, böbrek taşlarının oluşumunun sebepleri arasında yer alır. Taşların yaklaşık olarak dörtte üçünde oksalat içeriği bulunmaktadır. Kanda fazla miktarda kalsiyum bulunması böbreğin temizlenmesine yardımcı olurken, idrarla boşaltımı sayesinde temizlik tamamlanır. Vücutta bulunan sitratın gereğinden az olmasının yanı sıra, kalsiyumun gereğinden fazla düzeyde yükselmesi vücudun taş oluşumuna ortam hazırlar. Özellikle bağırsakta bulunan kalsiyum emiliminin çoğalması hormon düzeyinin artmasına sebep olurken, böbrekte bulunan kaçak sebebiyle oksalatın çoğalması gözlenir.
Oksalat Diyeti ve Tedavi
Oksalat formülü içeriğinde bu gibi şikâyetleri bulunan kişilere tedavi uygulanmaktadır. Bunun için kalsiyum takviyesi normal düzeyde gerçekleştirilirken; yüksek olan kalsiyum oranında taş oluşması fazla olduğundan dolayı gerekli kalsiyum emilimi olması takip edilir. Ancak bu noktada kalsiyum alımı azaldığı zaman kemik problemleri ortaya çıkar. Gerekli miktarda kalsiyum alınması son derece önemlidir.
Oksalat İçeriği Yüksek Besinlerden Kaçınma
Vücutta bulunan fazla oksalatın giderilmesi için oksalat diyeti uygulanır. Özellikle oksalat içeriği yüksek olan besinlerin tüketiminden uzak durulması gerekir. Uygulanacak ilaç tedavisiyle birlikte idrarda bulunan oksalat asidinin normal düzeyde olması sağlanır. Özellikle bu kişilerin yumurta, kırmızı erik, tavuk, tahıl, balık gibi besinleri bolca tüketmesi tavsiye edilir. Bunun yanı sıra oksalat formülü içeriği bulunan besinleri kullanmamaları tavsiye edilir. Sağlık açısından son derece önemli olan bu noktada, domates oksalat içeriği bulunduğu için tüketilmemesi gerekir. Ayrıca kahve, kuruyemiş, çilek, yeşil sebzelerin tüketiminden uzak durulmalı; özellikle içeriğinde buğday olan ürünlerin tüketilme seviyesinin en aza indirilmesi gerekir. Bu uygulamayla vücutta bulunan oksalat formülü asidinin giderilmesi sağlanmış olur.
|