Şap, çift tuz grubuna giren bileşiklerdir. Şap, suda kolaylıkla çözünebilen ve tatlımsı bir tadı olan bir bileşiktir. Hava ile teması durumunda kararır. Şap formülü Me+1Me+3(SO4)2.12H2O şeklindedir. Buradaki Me+1 = K+, NH4+, Rb+, Cs+, Tl+ ve Me+3 = Al3+, Fe3+, Ga3+, In3+, Cr3+, V3+ şeklinde ifade edilir. Şap formülü KAl(SO4)2.12H2O olarak da ifade edilir. Şap formülü, iyi bilinen bir çift tuzun 1+ ve 3+ değerlikli metaller, sülfat kökü ve kristal suyu bulunduran bir bileşiktir. Şap türleri arasında en çok bilinen ve kullanılanı alüminyum şapıdır. Bu şapta alüminyumun yanına potasyum, amonyum, sodyum, gümüş, rubidyum ve birçok organik amin bileşiği katılabilir. Genel formüllerinden de anlaşılacağı gibi çeşitli şap türleri vardır. Örneğin, demir, krom, mangan, kobalt, titan ve iridyum şapları örnek olarak verilebilir. Şap formülüne göre şap elde edebilmek için Me2+SO4 ve (Me3+)2(SO4)3 tuzlarının, aynı molaritedeki çözeltilerle karıştırılması gerekmektedir. Bu elde edilen çözelti buharlaştırılarak şap kristalleri elde edilir. Ticari açıdan en önemli şap türü olan potasyum alüminyum şapına adi şap denilmektedir. Bu şap oktaedrik yapıda olup, 92 santigrat derecede erimektedir. Yüz santigrat derecede ise kristalleşme başlar ve suyu buharlaşır. Sudaki çözünürlük ise sıcaklık arttıkça artar. Şap formülünün önemli kullanım alanları vardır.
Şap formülü ile elde edilen adi şaplar genellikle boyacılıkta ve kağıtçılıkta yaygın olarak kullanılmaktadır. Şaplar; kabartma tozu, kan durdurucu, damar büzücü, yangın söndürücü ve sudaki yabancı maddelerin pıhtılaştırılmasında kullanılmaktadır. |
